De recente goedkeuring van de AI-wet van de Europese Unie markeert een cruciaal moment voor de toekomst van kunstmatige intelligentie. Deze historische gebeurtenis plaatst Europa niet alleen in het middelpunt van de mondiale aandacht vanwege zijn regelgevingsinitiatief, maar roept ook een debat op over de manier waarop nieuw reglement zal de innovatie en veiligheid op het gebied van AI beïnvloeden. Deze regelgevingsaanpak van de Europese Unie weerspiegelt een een voorzichtige maar optimistische visie op de technologische vooruitgang, waarbij wordt geprobeerd een evenwicht te vinden tussen innovatie en veiligheid.
Onderwerpen van dit artikel:
Europa schrijft geschiedenis: de nieuwe regels voor kunstmatige intelligentie van de AI Act
13 maart 2024 is een gedenkwaardige datum voor de kunstmatige-intelligentiesector, en dat geldt ook voor de Europese Unie AI-wet officieel aangenomen. Deze wet, de eerste in zijn soort wereldwijd, heeft brede goedkeuring gekregen van het Europees Parlement 523 stemmen voor, 46 tegen en 49 onthoudingen. Met deze stap positioneert Europa zichzelf als een voorloper in het vaststellen van normen voor het ethische en verantwoorde beheer van AI, wat mogelijk soortgelijke beleidsmaatregelen in andere delen van de wereld kan beïnvloeden.
Thierry Breton, de EU-commissaris voor de Interne Markt, hij benadrukte dat Europa nu een benchmark- wereldwijde voor de regulering van kunstmatige intelligentie. Deze visie vindt weerklank in de technologiesector, al is er geen gebrek aan kritische stemmen. Terwijl sommige deskundigen de AI-wet prijzen vanwege haar poging om de risico’s die gepaard gaan met het gebruik van kunstmatige intelligentie te beperken, vrezen anderen dat dit technologische innovatie beperken.
Zie ook: De regels van de Digital Markets Act die zojuist in Europa van kracht is geworden
Een opvallend aspect van de AI-wet is de benadering van risicoclassificatie, het verdelen van AI-toepassingen in categorieën, afhankelijk van het gevaarsniveau vertegenwoordigen. De strengste regels zijn gereserveerd voor systemen die als een hoog risico worden beschouwd, zoals systemen die worden gebruikt in voertuigautomatisering en bewakingstools. Tegelijkertijd, gebruik dat onaanvaardbaar wordt geacht, zoals sociale beoordelingssystemen die vergelijkbaar zijn met sociaal krediet, zullen verboden worden.
Ondanks de nobele bedoelingen heeft de AI-wet tot bezorgdheid geleid bij technologiebedrijven, zowel Europees als internationaal. Deze laatsten vrezen dat de nieuwe regels de innovatie kunnen vertragen de Europese technologiesector minder concurrerend maken vergeleken met tegenhangers in de VS en China. Er is echter een poging gedaan om dergelijke angsten weg te nemen, met name door de introductie van flexibelere regels voor zogenaamde basismodellen, een kerntechnologie voor producten als ChatGPT van OpenAI.
De belangrijkste punten
- Risicogebaseerde aanpak: de verordening classificeert AI-systemen op basis van hun potentiële risico voor de samenleving, van minimaal risico tot onaanvaardbaar risico, met strengere regels voor categorieën met een hoog risico;
- AI-systemen met een hoog risico: AI-toepassingen met een hoog risico, zoals die in kritieke infrastructuur, onderwijs, werkgelegenheid, rechtshandhaving en andere sectoren, moeten aan strenge eisen voldoen, inclusief systemen voor risicobeperking, hoogwaardige datasets, activiteitenlogboeken, gedetailleerde documentatie en robuuste, nauwkeurige en veilige activiteiten;
- verboden praktijken: Verbiedt AI-systemen die worden beschouwd als een bedreiging voor de fundamentele rechten van mensen, inclusief manipulatieve toepassingen en sociale scores door overheden of bedrijven (zoals in China);
- risico's specifiek: Generatieve op AI gebaseerde systemen zoals chatbots moeten de interacties met machines duidelijk openbaar maken, en deepfakes of andere door AI gegenereerde inhoud moeten gelabeld bijgevolg;
- sancties bij niet-naleving: Overtredingen kunnen resulteren in boetes variërend van 7,5 miljoen euro of 1,5% van de jaaromzet tot 35 miljoen euro of 7% van de mondiale omzet. Hoe pakt de EU AI-verordening de biometrische identificatie en surveillance aan? De verordening beschouwt biometrische identificatiesystemen, met name die welke door wetshandhavers worden gebruikt voor realtime gezichtsherkenning in openbare ruimtes, als een hoog risico en verbiedt in sommige gevallen het gebruik ervan. Er worden echter uitzonderingen gemaakt voor kritische scenario’s, zoals het voorkomen van dreigende terroristische aanslagen of het zoeken naar vermiste personen, mits aan strikte voorwaarden wordt voldaan.
Wanneer treedt de AI-wet in werking?
De AI-wet zal naar verwachting in werking treden Mei 2024en getroffen organisaties moeten zich voorbereiden door speciale AI-complianceteams te vormen. Deze snelle tijdlijn onderstreept de urgentie waarmee de EU de technologische evolutie en de noodzaak van adequate regelgeving aanpakt. De datum wijkt een maand af van wat het Europees Parlement vorige maand bekendmaakte.
